Στις συζητήσεις των πεζοπόρων ιδίως στα κοινωνικά δίκτυα υπάρχει μια αυξανόμενη τάση: η αυστηρή κριτική απέναντι σε όσους κάνουν λάθη στο μονοπάτι.
Κάθε είδηση για διάσωση πεζοπόρου συνοδεύεται από επικρίσεις, κατηγορίες περί «ανευθυνότητας» και προτροπές ότι «θα έπρεπε να πληρώσουν οι ίδιοι το κόστος». Κάποιοι αντιμετωπίζουν τα λάθη όχι ως ανθρώπινα αστοχήματα αλλά ως ηθικές αποτυχίες.
Κι όμως, η πραγματικότητα είναι απλή: όλοι οι πεζοπόροι κάνουν λάθη. Ακόμα και οι πιο έμπειροι.
Γιατί είμαστε τόσο επικριτικοί;
Η αυστηρότητα απέναντι στα λάθη μοιάζει συχνά με μηχανισμό άμυνας. Αν πούμε ότι «μόνο οι απρόσεκτοι την πατάνε», τότε εμείς, οι συνετοί, βρισκόμαστε ασφαλείς. Θέλουμε να πιστεύουμε πως αν είμαστε οργανωμένοι και σωστοί, τίποτα δεν μπορεί να πάει στραβά.
Αυτό, δυστυχώς, δεν ισχύει.
Όποιος περπατά αρκετά χρόνια, έχει κάνει λάθη—μερικά αστεία, άλλα επικίνδυνα. Κανένα σεμινάριο, ούτε η καλύτερη σχολή, δεν ακυρώνει την πραγματικότητα: όλοι κάποτε μαθαίνουμε «με τον δύσκολο τρόπο».
Γιατί πρέπει να μιλάμε για τα λάθη μας
Η ειλικρινής συζήτηση γύρω από τα λάθη έχει τεράστια αξία:
1. Βοηθά τους αρχάριους να μάθουν
Όταν οι νέοι πεζοπόροι ακούν ότι ακόμη και οι «βετεράνοι» κάνουν λάθη, δεν αποθαρρύνονται—εκπαιδεύονται. Τα λάθη γίνονται μαθήματα, όχι λόγοι ντροπής.
2. Θυμίζει στους έμπειρους ότι δεν είναι άτρωτοι
Η αυτοπεποίθηση είναι χρήσιμη στο βουνό· η υπεροψία όχι. Το να θυμόμαστε τα δικά μας λάθη μας κάνει πιο ταπεινούς και πιο προσεκτικούς.
3. Μειώνει το στίγμα
Εφόσον τα περισσότερα λάθη δεν έχουν τραγικές συνέπειες, δεν υπάρχει λόγος να φερόμαστε σαν να έχουν. Αντί για κριτική, λίγη κατανόηση μπορεί να σώσει ζωές.
Βέβαια, υπάρχουν πραγματικές εξαιρέσεις: συνεχείς επαναλαμβανόμενες διασώσεις, σοβαρή αδιαφορία για κανόνες ασφαλείας ή προσποίηση ειδικού. Αλλά αυτά είναι η μειοψηφία.
Τα λάθη στην πεζοπορία δεν σε σταματούν — σε διδάσκουν
Στο βουνό, κανείς δεν είναι άτρωτος. Όλοι κάνουμε λάθη: ξεκινάμε αργά, χάνουμε το μονοπάτι, υποτιμούμε τον καιρό, υπερτιμούμε τις δυνάμεις μας. Αυτές οι αστοχίες δεν είναι αποτυχίες· είναι κομμάτι της διαδικασίας. Κάθε λάθος μετατρέπεται σε εμπειρία, σε γνώση που κουβαλάμε στα επόμενα μονοπάτια.
Με κάθε βρεγμένη σκηνή, κάθε λάθος στροφή και κάθε νύχτα που δεν πήγε όπως περιμέναμε, γινόμαστε πιο προσεκτικοί, πιο συνειδητοί και τελικά—πιο ικανοί. Στην πεζοπορία, τα λάθη δεν σε κρατούν πίσω. Σε προχωρούν μπροστά.
Κι αν τα μοιραζόμαστε με ειλικρίνεια, ίσως κάνουν και τους άλλους λίγο πιο σοφούς.
