Η πεζοπορία στα ελληνικά βουνά απαιτεί προετοιμασία, φυσική κατάσταση και εξοπλισμό. Για τα άτομα που έχουν έμμηνο ρύση, η προετοιμασία αυτή αποκτά μια επιπλέον διάσταση: τη διαχείριση του κύκλου στο ύπαιθρο. Παρότι η περίοδος αποτελεί μια απολύτως φυσιολογική λειτουργία του σώματος, ο συνδυασμός της με μια απαιτητική ορεινή διαδρομή μπορεί να επηρεάσει τόσο την άνεση όσο και τις επιδόσεις.
Οι λόγοι δεν είναι μόνο σωματικοί. Περιλαμβάνουν περιβαλλοντικούς παράγοντες, το ανάγλυφο του εδάφους, τις θερμοκρασίες, την περιορισμένη πρόσβαση σε υγιεινή και τον αυξημένο χρόνο έκθεσης σε καταπονήσεις.
Παρακάτω παρουσιάζουμε τον πιο ολοκληρωμένο οδηγό για όσους θέλουν να γνωρίζουν πώς η έμμηνος ρύση αλληλεπιδρά με την ορεινή δραστηριότητα και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί με ασφάλεια και αυτοπεποίθηση.
Πώς επηρεάζει η πεζοπορία την έμμηνο ρύση;
Η έντονη σωματική προσπάθεια, οι απότομες αλλαγές υψομέτρου και η έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες μπορεί να επηρεάσουν προσωρινά τον κύκλο. Οι πιο συνηθισμένες μεταβολές που αναφέρουν οι ορειβάτισσες και οι επιστήμονες άσκησης είναι:
• Αύξηση ή μείωση της διάρκειας του κύκλου
Η αλλαγή ρουτίνας, ιδιαίτερα σε πολυήμερες πορείες, μπορεί να μετατοπίσει την έναρξη της περιόδου.
• Ένταση των συμπτωμάτων
Κράμπες, πονοκέφαλος και κόπωση ενδέχεται να γίνουν πιο έντονα λόγω υψομέτρου, αφυδάτωσης ή καταπόνησης σε μεγάλες ανηφόρες.
• Μεγαλύτερη αίσθηση κόπωσης
Οι ορμονικές διακυμάνσεις επηρεάζουν την αντοχή και τον ρυθμό αποκατάστασης.
Παρόλα αυτά, για την πλειονότητα των ανθρώπων η πεζοπορία παραμένει απόλυτα ασφαλής, αρκεί να υπάρχει σωστή προετοιμασία και ρεαλιστικός ρυθμός.
Το Υπαίθριο Περιβάλλον και η Περίοδος: Ποιες Προκλήσεις Εμφανίζονται
Η ελληνική ορεινή γεωγραφία —όπως ο Όλυμπος, ο Γράμμος, η Πίνδος και ο Χελμός— χαρακτηρίζεται από απόσταση μεταξύ καταφυγίων, περιορισμένη πρόσβαση σε τουαλέτες και σύγχρονη υποδομή. Αυτό δημιουργεί ορισμένες ιδιαίτερες ανάγκες.
1. Περιορισμένη δυνατότητα υγιεινής
Στις περισσότερες διαδρομές δεν υπάρχουν εγκαταστάσεις καθαρισμού, επομένως απαιτείται αυτονομία:
-
νερό σε παγούρι ή ασκό,
-
υγρά μαντηλάκια χωρίς άρωμα,
-
σακουλάκι για μεταφορά απορριμμάτων («Leave No Trace»).
2. Μεγάλη διάρκεια πορείας
Σε μονοπάτια όπως:
-
Φαράγγι Αώου,
-
Όλυμπος
-
Γράμμος κλπ
οι ώρες πορείας μπορεί να είναι 6–10 ώρες χωρίς δυνατότητα διακοπής για άνετη αλλαγή προϊόντων.
3. Κρύο, υψόμετρο και υγρασία
Οι χαμηλές θερμοκρασίες εντείνουν τις κράμπες, ενώ η υγρασία μπορεί να επηρεάσει την άνεση και την υγιεινή.
Εξοπλισμός & Προϊόντα Υγιεινής: Τι Πρέπει να Έχει Μαζί της Κάθε Ορειβάτισσα
Η επιλογή προϊόντων υγιεινής εξαρτάται από τη διάρκεια της διαδρομής, το υψόμετρο και την πρόσβαση σε νερό.
Προτεινόμενος βασικός εξοπλισμός
-
10–15 σερβιέτες ή ταμπόν σε αδιάβροχη θήκη
-
Επαναχρησιμοποιούμενο δοχείο για απορρίμματα (dry bag 1–2 lt)
-
Mini kit καθαριότητας:
-
χαρτομάντιλα,
-
1 μικρό αντισηπτικό,
-
μαντηλάκια χωρίς άρωμα,
-
γάντια μιας χρήσης.
-
-
Εφεδρικό εσώρουχο quick–dry
-
Μικρή θερμοφόρα-gel για χρήση πριν/μετά τη διαδρομή
-
Πόσιμο νερό τουλάχιστον 1,5–2 λίτρα
Σε πολυήμερες διαδρομές ή κατασκήνωση
-
σαπούνι βιοδιασπώμενο,
-
μικρή πετσέτα microfiber,
-
προσαρμοσμένη διατροφή (πλούσια σε υδατάνθρακες, μαγνήσιο και ηλεκτρολύτες).
Προπόνηση & Απόδοση Κατά τη Διάρκεια της Περιόδου
Οι έρευνες δείχνουν ότι σε συγκεκριμένες ημέρες του κύκλου:
• Η αντοχή μειώνεται ελαφρά
Λόγω χαμηλών επιπέδων σιδήρου και οιστρογόνων.
• Οι μικροτραυματισμοί επουλώνονται πιο αργά
Καλό είναι να αποφεύγονται οι πολύ έντονες καταβάσεις ή οι υπερβολικές υπερφορτίσεις.
• Ο πόνος μειώνεται με ήπια κίνηση
Παρά την κούραση, οι ήρεμοι ρυθμοί σε μονοπάτι συχνά ανακουφίζουν.
Για αυτό προτείνεται:
-
ρυθμός 10–20% πιο αργός από το συνηθισμένο,
-
συχνές μικρές στάσεις,
-
σνακ κάθε 60–90 λεπτά,
-
ενυδάτωση σε τακτά διαστήματα (κρύο νερό αυξάνει τον πόνο).
Πρακτικές Outdoor Προβλέψεις σε Πεζοπορικά Γκρουπ & Συλλόγους
Ένα οργανωμένο outdoor group ή σύλλογος μπορεί να προσφέρει σημαντική στήριξη:
✓ Με καθορισμένες στάσεις σε ασφαλή σημεία
✓ Με ενημέρωση για ύπαρξη καταφυγίων ή τουαλετών
✓ Με ενθάρρυνση ώστε κάθε συμμετέχουσα να νιώθει άνεση
✓ Με βασικό κιτ πρώτων βοηθειών που περιλαμβάνει ζελέ, θερμοφόρα, ηλεκτρολύτες
Στόχος είναι η φυσιολογική ανάγκη της περιόδου να αντιμετωπίζεται με επαγγελματισμό και σεβασμό.
Η Περίοδος Δεν Είναι Εμπόδιο – Είναι Μια Παράμετρος
Τα ελληνικά βουνά είναι για όλους. Η έμμηνος ρύση δεν αποτελεί εμπόδιο για συμμετοχή στην πεζοπορία ή σε long-distance διαδρομές· αποτελεί μια φυσιολογική παράμετρο που χρειάζεται σωστή προετοιμασία.
Με τον κατάλληλο εξοπλισμό, την ενημέρωση και τη φροντίδα του σώματος, η εμπειρία στο βουνό μπορεί να παραμείνει:
-
άνετη,
-
ασφαλής,
-
απελευθερωτική,
-
και εξίσου συναρπαστική με κάθε άλλη ημέρα του κύκλου.
Η φύση δεν περιμένει — και δεν χρειάζεται να περιμένει κανείς εξαιτίας του κύκλου του.
