Η οδική διάσχιση της περιοχής Γράμμου από τη Μηλιά έως τη στάνη Τίζα μέσω σημείων-κλειδιά όπως η Σαλατούρα, ο Πυρήνας και το Αρκουδόρεμα αποτελεί μια απαιτητική αλλά ιδιαίτερη εμπειρία. Παρακάτω ακολουθεί μια πλήρης καταγραφή των επιμέρους τμημάτων της διαδρομής, χρήσιμη τόσο για πεζοπόρους όσο και για ομάδες πεδίου.
1. Μηλιά – Σαλατούρα Μηλιάς
Η αφετηρία της διαδρομής ξεκινά από το χωριό Μηλιά, σε υψόμετρο περίπου 1.000 μ. Ο δρόμος προς τη Σαλατούρα της Μηλιάς είναι δασικός, βατός με 4x4 και προσφέρει θέα σε πυκνά ελατοδάση και διάσπαρτες ξέφωτες περιοχές. Η πορεία κινείται προς τα δυτικά και διασχίζει ρεματιές με παροδικά νερά. Σε συνθήκες βροχής, απαιτείται προσοχή λόγω ολισθηρότητας.
2. Σαλατούρα Μηλιάς – Πυρήνας
Από τη Σαλατούρα, η διαδρομή συνεχίζει με ελαφρά ανηφορική πορεία προς τον Πυρήνα του Γράμμου, εντός της προστατευόμενης ζώνης Natura. Ο δρόμος στενεύει και συχνά υπάρχουν πεσμένοι κορμοί ή διάβρωση από καταιγίδες. Η πρόσβαση απαιτεί όχημα με ψηλή γωνία προσέγγισης. Η πορεία διαρκεί περίπου 30-45 λεπτά, με εντυπωσιακή εναλλαγή τοπίων από δάση σε υποαλπικά λιβάδια.
3. Πυρήνας – Αρκουδόρεμα (πήγαινε και έλα)
Το Αρκουδόρεμα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα υδάτινα ρεύματα της περιοχής. Η πρόσβαση γίνεται από τον Πυρήνα με στενό δασικό δρόμο προς τα βορειοανατολικά. Πρόκειται για διαδρομή μικρής διάρκειας, περίπου 20 λεπτών, που ωστόσο απαιτεί επιφυλακή λόγω πιθανής παρουσίας άγριας ζωής και έλλειψης σήμανσης. Η επιστροφή γίνεται από την ίδια διαδρομή.
4. Πυρήνας – Σαλατούρα Σταυρού
Από τον Πυρήνα ξεκινά το πιο τεχνικό κομμάτι της διάσχισης. Ο δρόμος προς τη Σαλατούρα του Σταυρού διασχίζει δύσβατες πλαγιές και φτάνει σε υψόμετρα άνω των 1.800 μέτρων. Η διαδρομή αυτή έχει περιοχές με απότομα κομμάτια, χαλικώδες έδαφος και αυξημένο κίνδυνο κατολισθήσεων. Παρόλα αυτά, είναι από τις πιο εντυπωσιακές διαδρομές της περιοχής, με θέα προς τη λεκάνη του Αλιάκμονα.
5. Σαλατούρα Σταυρού – Στάνη Τίζα
Το τελευταίο κομμάτι της διαδρομής κατηφορίζει προς τα νοτιοδυτικά, καταλήγοντας στη στάνη Τίζα, μια μικρή κτηνοτροφική εγκατάσταση με εποχική παρουσία. Ο δρόμος είναι σχετικά καλύτερος, αν και υπάρχουν χωμάτινα τμήματα που σε περίπτωση βροχής μπορεί να γίνουν δύσβατα. Η περιοχή διατηρεί έντονο τον χαρακτήρα της παραδοσιακής ορεινής ζωής.
Χρήσιμες Παρατηρήσεις:
-
Κατάλληλα οχήματα: 4x4 με καλό κράτημα και απόσταση από το έδαφος.
-
Περίοδος επίσκεψης: Τέλη Ιουνίου έως αρχές Οκτωβρίου. Τον υπόλοιπο χρόνο η πρόσβαση είναι δύσκολη ή αδύνατη λόγω χιονιού και καταπτώσεων.
-
Επικοινωνία: Δεν υπάρχει σήμα κινητής τηλεφωνίας σε πολλά σημεία. Προτείνεται χρήση ασυρμάτων ή δορυφορικής συσκευής.
-
Σεβασμός στο περιβάλλον: Η περιοχή είναι φυσικό καταφύγιο. Απαγορεύεται η ελεύθερη κατασκήνωση και η ρίψη απορριμμάτων.
Αυτή η διάσχιση δεν είναι απλώς μια διαδρομή – είναι ένα ταξίδι στη βαθειά, αυθεντική, και συχνά άγρια πλευρά της Πίνδου. Για όσους το τολμήσουν με σεβασμό και προσοχή, προσφέρει μοναδική επαφή με τη φύση και την ιστορία του τόπου.