Ο ορειβατικός τουρισμός αποτελεί μια δυναμικά αναπτυσσόμενη μορφή εναλλακτικού τουρισμού, που απευθύνεται κυρίως σε φυσιολάτρες και περιπατητές με αυξημένο βαθμό φυσικής κατάστασης και αγάπη για την περιπέτεια.
Σε αντίθεση με τον απλό περιπατητικό τουρισμό, η ορειβασία απαιτεί σχεδιασμό, φυσική προετοιμασία, εξειδικευμένο εξοπλισμό και – σε πολλές περιπτώσεις – την καθοδήγηση πιστοποιημένων ορειβατικών οδηγών.
Στην Ελλάδα, ο Όλυμπος, το ψηλότερο βουνό της χώρας και μυθικό σπίτι των αρχαίων θεών, αποτελεί σημείο αναφοράς για ορειβάτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Οι πιο συχνές αναβάσεις ξεκινούν από τη θέση Πριόνια ή το Λιτόχωρο, με κατεύθυνση τα οργανωμένα καταφύγια όπως το Καταφύγιο Σπήλιος Αγαπητός (Ζολώτας) στα 2.100 μ. ή το Καταφύγιο Χρηστάκη.
Κάθε χρόνο, πάνω από 500.000 επισκέπτες επιχειρούν την ανάβαση στις ψηλές κορυφές του Ολύμπου, με πιο φιλόδοξο στόχο το Μύτικα (2.918 μ.), την υψηλότερη κορυφή της χώρας. Η διαδρομή χαρακτηρίζεται από έντονη υψομετρική εναλλαγή, ιδιαίτερο μικροκλίμα και μεγάλο φυσικό πλούτο: από πυκνά δάση οξιάς και ρόμπολου έως αλπικά τοπία με σπάνια ενδημικά φυτά.
Ασφάλεια και Προετοιμασία
Η ανάβαση στον Όλυμπο, αν και ελκυστική, δεν είναι χωρίς κινδύνους. Οι καιρικές συνθήκες αλλάζουν απότομα, ενώ αρκετές διαδρομές περιλαμβάνουν τεχνικά δύσκολα σημεία, ιδιαίτερα στις κορυφές όπως ο Μύτικας ή το Στεφάνι, που απαιτούν εμπειρία σε αναρρίχηση και χρήση εξοπλισμού όπως κράνος, μποντριέ και σχοινί.
Γι’ αυτό, οι ειδικοί τονίζουν τη σημασία της καθοδήγησης από πιστοποιημένους οδηγούς βουνού (mountain guides), της χρήσης κατάλληλων υποδημάτων και ένδυσης, της σωστής υδροδότησης και φυσικά της παρακολούθησης των καιρικών δελτίων. Η ευαισθησία του οικοσυστήματος επίσης απαιτεί υπεύθυνη συμπεριφορά από τους επισκέπτες, στο πλαίσιο της αειφόρου τουριστικής ανάπτυξης.
Ο Όλυμπος ως Διεθνής Ορειβατικός Προορισμός
Η διεθνής αναγνώριση του Ολύμπου δεν οφείλεται μόνο στη μυθολογία, αλλά και στη φυσική του αξία. Έχει χαρακτηριστεί Εθνικός Δρυμός από το 1938 και προστατεύεται από την UNESCO ως Απόθεμα Βιόσφαιρας. Οι εναλλακτικές δραστηριότητες που προσφέρονται περιλαμβάνουν ορεινή πεζοπορία (trekking), αναρρίχηση, κατασκήνωση και παρατήρηση της φύσης (birdwatching, βοτανική εξερεύνηση).
Για τους έμπειρους ορειβάτες, το βουνό αυτό συνδυάζει τεχνική πρόκληση και πνευματική ανάταση. Για τους αρχάριους, με τη σωστή καθοδήγηση, μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο για μια βαθύτερη σχέση με την ορεινή φύση και τον εναλλακτικό τουρισμό.