Η παραμονή σε μεγάλα υψόμετρα μπορεί να προκαλέσει σοβαρές και δυνητικά θανατηφόρες καταστάσεις, όπως το πνευμονικό οίδημα υψομέτρου (HAPE) και το εγκεφαλικό οίδημα υψομέτρου (HACE). Η έγκαιρη αναγνώριση των πρώτων συμπτωμάτων και η άμεση κατάβαση είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση.
Πνευμονικό οίδημα υψομέτρου (HAPE)
Το πνευμονικό οίδημα υψομέτρου προκαλείται από τη διήθηση υγρού στις πνευμονικές κυψελίδες, μικροσκοπικούς σάκους στους πνεύμονες όπου γίνεται η ανταλλαγή αερίων μεταξύ του αέρα και του αίματος. Όταν αυτές οι κυψελίδες γεμίσουν με υγρό, η ανταλλαγή οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα παύει να λειτουργεί, οδηγώντας σε σοβαρή υποξία και, αν δεν αντιμετωπιστεί, σε θάνατο.
Συμπτώματα HAPE:
-
Δύσπνοια, αρχικά κατά την άσκηση και στη συνέχεια σε ηρεμία
-
Ανώμαλος, ξηρός βήχας που γίνεται παραγωγικός με λευκό αφρώδες φλέγμα και ενδεχομένως ροζ φλέγμα (σημάδι σοβαρής κατάστασης)
-
Κυάνωση (μπλε χείλη και νύχια λόγω έλλειψης οξυγόνου)
-
Ανωμαλοι γουργουρητοί ήχοι στους πνεύμονες
-
Πυρετός, ο οποίος μπορεί να μπερδευτεί με πνευμονία
Αντιμετώπιση:
Η άμεση κατάβαση είναι κρίσιμη. Σε περίπτωση αμφιβολίας για λοίμωξη, μπορεί να συνδυαστεί χορήγηση αντιβιοτικών με κατάβαση, καθώς οι πνευμονικές λοιμώξεις επουλώνονται καλύτερα σε χαμηλότερα υψόμετρα.
Εγκεφαλικό οίδημα υψομέτρου (HACE)
Το εγκεφαλικό οίδημα υψομέτρου είναι η πιο σοβαρή μορφή οξείας ορεινής ασθένειας και μπορεί να εξελιχθεί γρήγορα σε κώμα και θάνατο. Η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων είναι ζωτικής σημασίας.
Συμπτώματα HACE:
-
Έντονοι πονοκέφαλοι που δεν υποχωρούν με παυσίπονα
-
Έμετοι και κόπωση
-
Αλλαγές διάθεσης
-
Μειωμένος συντονισμός και προβλήματα ισορροπίας
-
Παραισθήσεις
Η έλλειψη συντονισμού μπορεί να αξιολογηθεί με απλές δοκιμασίες, όπως περπάτημα κατά μήκος μιας γραμμής στο έδαφος.
Αντιμετώπιση:
Η άμεση κατάβαση είναι η μοναδική σωτήρια λύση. Η μεταφορά ενός κωματώδους ασθενούς είναι εξαιρετικά δύσκολη, γι’ αυτό δεν πρέπει να καθυστερεί η κατάβαση.
Γενικές οδηγίες για υψηλό υψόμετρο
-
Κάθε περίπτωση είναι μοναδική και τα συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται μεμονωμένα.
-
Σε περίπτωση αμφιβολίας, θεωρήστε οποιοδήποτε μη φυσιολογικό σύμπτωμα σχετικό με το υψόμετρο και κατευθυνθείτε άμεσα σε χαμηλότερο υψόμετρο.
-
Η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία: η σωστή διαχείριση του υψομέτρου, η αργή προσαρμογή και η επαρκής ενυδάτωση μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο HAPE και HACE.
Η γνώση των πρώτων συμπτωμάτων και η άμεση αντίδραση σώζουν ζωές. Σε υψηλά υψόμετρα, η προσοχή στην υγεία και η έγκαιρη κατάβαση είναι το πιο σημαντικό μέτρο προστασίας.
Αν θέλεις, μπορώ να φτιάξω και μια περίληψη-οδηγό σε μορφή πίνακα για HAPE και HACE, που να δείχνει συμπτώματα, κινδύνους και πρώτα μέτρα ώστε να είναι εύκολα αναγνώσιμα ακόμα και υπό πίεση. Θέλεις να το κάνω;
