Ο υπολογισμός του πραγματικού χρόνου που απαιτείται για μια ορειβατική διαδρομή είναι κρίσιμος τόσο για την ασφάλεια όσο και για τον σωστό σχεδιασμό.
Στην ορειβατική βιβλιογραφία έχουν επικρατήσει τρία βασικά μοντέλα: ο κανόνας Naismith, η βελτιωμένη εκδοχή του από τον Langmuir, και το πιο σύγχρονο δυναμικό μοντέλο Tobler που χρησιμοποιείται σε GIS.
Παρακάτω παρουσιάζονται συνοπτικά οι αρχές τους και ένα πρακτικό παράδειγμα εφαρμογής.
🔹 1. Κανόνας Naismith
Ο κλασικός εμπειρικός κανόνας του William Naismith (1892) εκτιμά τον χρόνο πορείας με βάση την οριζόντια απόσταση και την υψομετρική ανάβαση.
Τύπος
Χρόνος = (Απόσταση km / 5) + (Ανάβαση m / 600)
Ερμηνεία
-
1 ώρα για κάθε 5 km πορείας
-
+1 ώρα για κάθε 600 m θετικής υψομετρικής
Ο Naismith θεωρεί ότι η κατηφόρα δεν επιβαρύνει τον χρόνο, κάτι που συχνά υποεκτιμά τη δυσκολία της διαδρομής.
🔹 2. Κανόνας Langmuir – Διόρθωση Κατηφόρας
Ο Eric Langmuir τροποποίησε τον Naismith προσθέτοντας προσαύξηση χρόνου για συγκεκριμένες κλίσεις κατηφορικής πορείας.
Διορθώσεις κατηφόρας
-
Κλίση 5°–12° → +10 λεπτά για κάθε 300 m αρνητικής υψομετρικής
-
Κλίση > 12° → +20 λεπτά για κάθε 300 m
Ο Naismith παραμένει για την ανάβαση, αλλά το μοντέλο γίνεται πιο ρεαλιστικό στις απαιτητικές καταβάσεις.
🔹 3. Μοντέλο Tobler
Το “Tobler’s Hiking Function” είναι μαθηματικό μοντέλο που χρησιμοποιείται ευρέως σε GIS για προσομοίωση χρόνου βάδισης. Δίνει ταχύτητα βάδισης ανάλογα με την κλίση (slope).
Κύρια αρχή
-
Μέγιστη ταχύτητα ~6 km/h σε ελαφριά κατηφόρα 5%
-
Όσο αυξάνει η ανηφόρα ή η πολύ απότομη κατηφόρα, η ταχύτητα μειώνεται εκθετικά.
Πρόκειται για το πιο ακριβές μοντέλο, ειδικά για μεγάλες χωρικές αναλύσεις.
🔵 Πρακτικό Παράδειγμα: Εφαρμογή και των τριών μοντέλων
Διαδρομή
-
10 km συνολικά
-
+800 m ανάβαση
-
-800 m κατάβαση
-
Κατηφόρα περίπου 10° (μέτρια προς απαιτητική)
Με Naismith
-
Απόσταση: 10 km → 10/5 = 2 ώρες
-
Ανάβαση: 800 m → 800/600 = 1.33 ώρες
➡ Σύνολο: ~3.33 ώρες → περίπου 3 ώρες και 20 λεπτά
Με Langmuir
Η ανάβαση παραμένει ίδια: 3.33 ώρες
Κατηφόρα:
-
800 m / 300 = 2.66 “τμήματα”
-
2.66 × 10 λεπτά = 26.6 λεπτά
➡ Σύνολο: περίπου 3 ώρες και 46 λεπτά
Με Tobler
-
Μέση ταχύτητα ανηφόρας: ~3.4 km/h
-
Μέση ταχύτητα κατηφόρας 10° (~18%): ~4.2 km/h
Η τελική εκτίμηση δίνει:
➡ Σύνολο: περίπου 2 ώρες και 43 λεπτά
🟩 Συμπέρασμα
-
Naismith: Εύκολος και γρήγορος υπολογισμός, αλλά υποεκτιμά τις καταβάσεις.
-
Langmuir: Πιο ρεαλιστικός, ειδικά σε απαιτητικές κατηφορικές κλίσεις.
-
Tobler: Το πιο τεχνικό και ακριβές μοντέλο — ιδανικό για ανάλυση σε GIS και ορειβατικές μελέτες.
Παραπάνω εμφανίζονται:
✅ 1. Συγκριτικός Πίνακας Χρόνου Ορειβασίας
✅ 2. Γράφημα Σύγκρισης Χρονικού Εκτιμώμενου Χρόνου
Aimilios Vlastos
