{Φωτο: Μανώλης Σαββάκης, Μανώλης Λεκάκης, Γιώργος Κοκκίνης}
Στα βόρεια παράλια του νομού Ηρακλείου, ανάμεσα στο Φόδελε και την Αγία Πελαγία, υψώνεται το εντυπωσιακό Ακρωτήριο Σταυρός.
Πρόκειται για έναν μακρόστενο, τραχύ και απότομο βράχο, που στέκει αγέρωχος πάνω από τα βαθιά νερά του Κρητικού πελάγους.
Το τοπίο είναι άγριο, επιβλητικό και μοναδικό: απότομα περάσματα, ακτογραμμές που κόβουν την ανάσα και κύματα που συχνά υψώνονται σαν «βουνά» όταν φυσούν οι δυνατοί βόρειοι άνεμοι.
📌 Τι θα συναντήσει ο πεζοπόρος
Η διαδρομή προς το ακρωτήριο προσφέρει μια αυθεντική εμπειρία εξερεύνησης:
Απότομες ακτές με θέα στο απέραντο πέλαγος.
Ένα μικρό, λιτό ξωκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο Σώζοντα, που δίνει μια πνευματική διάσταση στην πεζοπορία.
Έναν παλιό φάρο, σημάδι ναυσιπλοΐας, που αγναντεύει αγέρωχα το πέλαγος.
Απόκρημνα μονοπάτια και σημεία με θέα που προκαλούν δέος, κάνοντας τον επισκέπτη να νιώθει το μεγαλείο της φύσης.
🗺️ Η διαδρομή
Η πεζοπορία ξεκινά συνήθως από μικρό χωμάτινο δρόμο που οδηγεί προς τη ρίζα του ακρωτηρίου. Από εκεί, ένα μονοπάτι σε βραχώδες έδαφος κατευθύνεται προς την κορυφογραμμή. Δεν υπάρχει έντονη σήμανση, οπότε χρειάζεται προσοχή. Η πορεία δεν είναι μεγάλη σε διάρκεια (1–1,5 ώρα με επιστροφή), αλλά απαιτεί σταθερό πάτημα, καθώς τα βράχια είναι απότομα και εκτεθειμένα στους ανέμους.
🏞️ Γιατί να το επισκεφθείς
Για την άγρια, παρθένα ομορφιά του τοπίου.
Για να απολαύσεις μια πανοραμική θέα στο βόρειο Κρητικό πέλαγος.
Για να ανακαλύψεις σημεία ιστορικά και συμβολικά, όπως το ξωκλήσι και τον φάρο.
Για την αίσθηση απομόνωσης και ελευθερίας, που προσφέρει το συγκεκριμένο κομμάτι ακτογραμμής.
🎒 Τι να προσέξεις
Κατάλληλα παπούτσια για βραχώδες και απότομο έδαφος.
Νερό και αντηλιακό, καθώς η διαδρομή είναι εκτεθειμένη στον ήλιο.
Προσοχή στους ανέμους: το σημείο είναι συχνά ανεμοδαρμένο.
Δεν συνιστάται σε μέρες με κακοκαιρία ή ισχυρό άνεμο.
Οδηγός Πεζοπορίας
Ακρωτήριο Σταυρός – Στα χνάρια του ανέμου και της θάλασσας
Περιοχή: Βόρειο Ηράκλειο, Κρήτη
Αφετηρία: Χωματόδρομος κοντά στην ακτή, μεταξύ Φόδελε και Αγίας Πελαγίας
Τερματισμός: Φάρος & ξωκλήσι Αγίου Σώζοντα
Υψόμετρο: ~120 μ. (μέγιστο σημείο)
Υψομετρική διαφορά: ~100 μ.
Συνολική διάρκεια: 1 – 1,5 ώρα (με επιστροφή)
Μήκος διαδρομής: ~3 χλμ.
Βαθμός δυσκολίας: Μέτρια (βραχώδες, εκτεθειμένο έδαφος – χρειάζεται σταθερό πάτημα)
Σήμανση: Όχι οργανωμένη – απαραίτητη προσοχή στην πορεία
📌 Περιγραφή διαδρομής
Αφετηρία – Χωματόδρομος προς το ακρωτήριο
Η πορεία ξεκινά από μικρό χωμάτινο δρόμο που οδηγεί στη βάση του Σταυρού. Ήδη από το ξεκίνημα φαίνεται ο μακρόστενος βράχος να ορθώνεται επιβλητικός, με τα κύματα να σπάνε με δύναμη στη βάση του.
Ανάβαση στη ράχη
Το μονοπάτι ακολουθεί βραχώδη κόψη. Το έδαφος είναι γυμνό και εκτεθειμένο στον άνεμο, με καταπληκτική θέα προς το Κρητικό Πέλαγος. Οι πεζοπόροι χρειάζονται σταθερό βήμα, καθώς το μονοπάτι σε ορισμένα σημεία στενεύει και γίνεται απότομο.
Φάρος και ξωκλήσι Αγίου Σώζοντα
Στο άκρο του ακρωτηρίου συναντάμε τον μικρό φάρο, σημάδι ναυσιπλοΐας για αιώνες, καθώς και το λιτό ξωκλήσι του Αγίου Σώζοντα. Σημείο που αποπνέει ηρεμία και δέος, με φόντο το απέραντο γαλάζιο και τον ήχο των κυμάτων.
Επιστροφή
Η επιστροφή ακολουθεί την ίδια διαδρομή, με τα μάτια στραμμένα αυτή τη φορά προς τα δυτικά και τη θέα που απλώνεται ως την Αγία Πελαγία.
🏞️ Στοιχεία που κάνουν τη διαδρομή μοναδική
Το άγριο, ανεμοδαρμένο τοπίο με βαθιά, αφιλόξενα νερά.
Η πανοραμική θέα στο Κρητικό Πέλαγος, που κόβει την ανάσα.
Ο παλιός φάρος και το ξωκλήσι που δίνουν ξεχωριστό χαρακτήρα στο σημείο.
Η αίσθηση απομόνωσης και γαλήνης σε μια ακτογραμμή που παραμένει παρθένα.
🎒 Χρήσιμες συμβουλές – Εξοπλισμός
Ορειβατικά/πεζοπορικά παπούτσια με καλή πρόσφυση (βραχώδες έδαφος).
Αντιανεμικό μπουφάν – η περιοχή είναι συχνά εκτεθειμένη σε δυνατούς βοριάδες.
Νερό και αντηλιακή προστασία (καπέλο, γυαλιά, αντηλιακό).
Αποφυγή επίσκεψης σε μέρες με ισχυρό άνεμο ή κακοκαιρία.
Προσοχή στις άκρες του βράχου: το έδαφος είναι απότομο και εκτεθειμένο.
Το Ακρωτήριο Σταυρός δεν είναι ένας «εύκολος» ή τυπικός πεζοπορικός προορισμός, αλλά μια εμπειρία για όσους αγαπούν τα άγρια, παρθένα τοπία και αναζητούν την αληθινή επαφή με τη δύναμη της φύσης.
