Αντί της αρχικής επιλογής της Πασχαλείου Σχολής, η οικία Φιλίδη θα φιλοξενήσει την έδρα της UNESCO στο Ζαγόρι, μετά από σχετική απόφαση που ανακοίνωσε ο περιφερειάρχης μέσω ανάρτησης στο Facebook. Και τα δύο εμβληματικά κτίρια βρίσκονται στο Καπέσοβο, όμως η επιλογή της οικίας Φιλίδη κρίθηκε πιο κατάλληλη για την αξιοποίηση των γραφείων του οργανισμού.
Η οικία Φιλίδη, που αποκτήθηκε από την Περιφέρεια Ηπείρου έναντι 150.000 ευρώ, είναι ένα ιστορικό αρχοντικό του 1811, το οποίο καλύπτει συνολική επιφάνεια 570 τετραγωνικών μέτρων.
Το κτίριο αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της Ζαγορίτικης αρχιτεκτονικής, διατηρώντας την πολιτιστική ταυτότητα της περιοχής και παρουσιάζοντας στοιχεία που αναδεικνύουν τη λαϊκή τέχνη και τον πολιτισμό του τόπου.
Η αγορά του ακινήτου προέκυψε ύστερα από πρωτοβουλία της Περιφέρειας, καθώς ο ιδιοκτήτης του αρχοντικού εξέφρασε ενδιαφέρον για την πώλησή του λόγω των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετώπιζε το κτίριο.
Αρχικά, είχε προταθεί να μετατραπεί σε τουριστικό κατάλυμα, όμως η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού, έπειτα από επιτόπιες αυτοψίες, αναγνώρισε την πολιτιστική του αξία και αποφάσισε να το εντάξει σε διαδικασία προστασίας.
Ωστόσο, επειδή η απαλλοτρίωση είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα, η Περιφέρεια έλαβε την απόφαση να προχωρήσει άμεσα στην αγορά του ακινήτου. Σύμφωνα με τον περιφερειάρχη κ. Καχριμάνη, η αξιοποίηση της οικίας Φιλίδη θα πραγματοποιηθεί σε συνδυασμό με την Πασχάλειο Σχολή, δημιουργώντας έναν πολυχώρο που θα στεγάσει τα γραφεία της UNESCO, ενώ παράλληλα θα λειτουργήσει και ως μουσειακός χώρος. Στους χώρους του αναμένεται να φιλοξενηθούν εκθέσεις σχετικές με την τοπική αρχιτεκτονική και την παράδοση της περιοχής, συμπεριλαμβανομένων και των ανθιβόλων που συνδέονται με την πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής.
Η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων έχει ήδη προτείνει την απομάκρυνση και συντήρηση των ιστορικών τοιχογραφιών του κτιρίου στα εξειδικευμένα εργαστήριά της, καθώς το ακίνητο προστατεύεται από τη σχετική νομοθεσία για τη διατήρηση πολιτιστικών μνημείων. Ωστόσο, ένα από τα επείγοντα ζητήματα είναι η επισκευή της στέγης, καθώς, εάν δεν πραγματοποιηθούν άμεσες εργασίες αποκατάστασης, υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης του κτιρίου.
Παρά τα ερωτήματα που παραμένουν αναπάντητα σχετικά με το συνολικό κόστος της αποκατάστασης και της συντήρησης του ακινήτου, η αγορά του εγκρίθηκε από την πλειοψηφία του περιφερειακού συμβουλίου.
Εξαίρεση αποτέλεσε η Λαϊκή Συσπείρωση, που εξέφρασε επιφυλάξεις για τη σκοπιμότητα της δαπάνης και τις προτεραιότητες που τίθενται για την πολιτιστική διαχείριση της περιοχής.
Η ίδρυση της έδρας της UNESCO στο Ζαγόρι αποτελεί μια σημαντική πρωτοβουλία που συνδέεται με την πρόσφατη ένταξη της περιοχής στον παγκόσμιο κατάλογο πολιτιστικής κληρονομιάς, ενισχύοντας την προβολή και την προστασία της μοναδικής αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής.
