Ερώτηση 2. Πως εξετάζουμε με το μάτι, την περίπου κλίση μιας πλαγιάς;
Στο περιβάλλον του βουνού τα πάντα γύρω μας είναι οτιδήποτε εκτός από
εντελώς οριζόντια ή εντελώς κατακόρυφα, και δεν είναι εύκολο να
εκτιμήσουμε μια κλίση. Πρόχειρα, μπορούμε να σηκώσουμε το χέρι μπροστά
στο πρόσωπο με κρεμασμένο ελεύθερα το μπατόν ή το πιολέ, έτσι έχουμε μια
κατακόρυφη ευθεία, με την οποία μπορούμε να κρίνουμε καλύτερα την κλίση
μιας πλαγιάς ή επιφάνειας.
Ο εμπειρικός υπολογισμός μιας γωνίας 30 μοιρών (30°), με μεγάλη προσέγγιση, και σύγκριση της με μια κλίση που μας απασχολεί.
Η περιγραφή είναι αναλυτική για να γίνει αντιληπτή, αλλά στην πράξη είναι πολύ εύκολη και γρήγορη.
(1) Κοιτάμε προφίλ την κλίση της πλαγιάς που θέλουμε να κρίνουμε, του βράχου, του χιονιού, του πάγου, ή ενός κεκλιμένου σχοινιού ή ράμπας, δηλ την κοιτάμε από το πλάι.
(2) Σηκώνουμε μπροστά στο πρόσωπο το χέρι που βρίσκεται προς την πλαγιά (χωρίς να φοράμε γάντι).
(3) Ανοίγουμε τον δείκτη και τον αντίχειρα, αυτού του χεριού, σε ορθή γωνία μεταξύ τους. Ο αντίχειρας κατακόρυφος, ο δείκτης οριζόντιος.
(4) Με το άλλο χέρι σηκώνουμε μπροστά μας κρεμασμένο ελεύθερα ένα πιολέ, ή ένα μπατόν, σαν μια κατακόρυφη ευθεία αναφοράς, ή έχουμε σαν τέτοια ένα κατακόρυφο σχοινί στο πεδίο (ή κορδονέτο, ή σπάγγο, ή κλωστή) που φέρει κάποιο φορτίο. Εναλλακτικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μια οριζόντια ευθεία αναφοράς, αν υπάρχει διαθέσιμη, πχ τον ορίζοντα, τη θάλασσα, μια λίμνη, ή τη στάθμη του νερού σε μια δεξαμενή ή ένα δοχείο.
(5) Παραλληλίζουμε είτε τον αντίχειρα με την κατακόρυφη ευθεία αναφοράς, είτε τον δείκτη με την οριζόντια ευθεία αναφοράς, ανάλογα ποια έχουμε διαθέσιμη, ή και με τις δύο.
(6) Η νοητή ευθεία, που εφάπτεται (δηλ απλώς ακουμπάει) ταυτόχρονα στην άκρη του αντίχειρα και στην άκρη του δείκτη, έχει κλίση 30° σε σχέση με το οριζόντιο επίπεδο. Στη συνέχεια κρίνουμε αν η κλίση που μας απασχολεί είναι μεγαλύτερη, ίση, ή μικρότερη.
Αν, αντίθετα, έχουμε τον δείκτη κατακόρυφο και αντίστοιχα τον αντίχειρα οριζόντιο, η εφαπτόμενη ευθεία στις άκρες των δακτύλων μας έχει κλίση 60° σε σχέση με το οριζόντιο επίπεδο.
Αν στο παραπάνω, όπως έχουμε τον δείκτη κατακόρυφο και αντίστοιχα τον αντίχειρα οριζόντιο, σηκώσουμε και το άλλο χέρι με τον δείκτη κατακόρυφο και τον αντίχειρα οριζόντιο, και, ενώσουμε τους αντίχειρες μεταξύ τους, τότε η νοητή ευθεία που περνάει από την άρθρωση του ενός αντίχειρα και εφάπτεται στην άκρη του δείκτη του άλλου χεριού έχει κλίση 45° σε σχέση με το οριζόντιο επίπεδο.
Με άλλα λόγια, συγκρίνοντας, μπορούμε να πούμε αν μια κλίση στο πεδίο είναι μικρότερη ή ίση ή ανάμεσα ή μεγαλύτερη, συγκρίνοντας με τις τρείς αυτές γωνίες.
Επίσης, οι γωνίες 30° 45° 60° από το οριζόντιο επίπεδο είναι αυτές που θεωρούμε στα βουνά ως τα χοντρικά και βασικά όρια διαχωρισμού κλίσεων.
