Για μια εύκολη απομνημόνευση, θα μπορούσαμε να χωρίσουμε τους βασικούς τρόπους φορέματος της μπαντάνας λαιμού σε δύο κατηγορίες. Σε αυτούς που ξεκινάμε με την μπαντάνα φορεμένη στο λαιμό, δηλαδή από χαμηλά, και στη συνέχεια δημιουργούμε παραλλαγές σηκώνοντας το πάνω άνοιγμα όλο και ψηλότερα, και σε αυτούς που τη φοράμε ψηλά σαν σκουφί, επίσης με διάφορες παραλλαγές ανάλογα τα ζητούμενα.
Τρόπος "Μαντήλι"
Εν αρχή ην το πιο απλό, απλά τη φοράμε στο λαιμό. Αν φοράμε πουκάμισο, ή οτιδήποτε με γιακά, η μπαντάνα τοποθετείται εσωτερικά.
Το βασικότερο πλεονέκτημα εδώ είναι ότι φράσει το άνοιγμα του λαιμού, κάτι που είναι πολύ χρήσιμο αν σε μια σωματική δραστηριότητα είμαστε ελαφρά ντυμένοι, αλλά και γενικότερα στο κρύο και στον άνεμο.
Αν στην πορεία, μας δημιουργήσει ενοχλητική θερμότητα στο λαιμό είτε την αφαιρούμε, που είναι πολύ εύκολο εν κινήσει με το συγκεκριμένο τύπο μπαντάνας, είτε τη μαζεύουμε όλη πάνω στο σαγόνι μας αφήνοντας το λαιμό εκτεθειμένο.
Τρόπος "Κασκόλ"
Διάφορες περιπτώσεις. Το κρύο δυναμώνει, τα μάγουλα και τα αυτιά μας τσούζουν από το κρύο και τον άνεμο. Φοράμε την κουκούλα το αντιανεμικού αλλά μας χτυπάει το χαλάζι στο πρόσωπο. Όπως είμαστε ζεστοί θέλουμε απλά να σταθούμε για μερικά λεπτά κάπου.
Για αυτές τις περιπτώσεις, και πολλές άλλες, από τη θέση του λαιμού σηκώνουμε την μπαντάνα μέχρι είτε απλά να καλύψει μόνο το σαγόνι μας, είτε ακόμη και τα φρύδια καλύπτοντας τα μάτια και τα αυτιά, στη συνέχεια κατεβάζουμε το μπροστά αποκαλύπτοντας μόνο τα μάτια μας.
Στην υψηλότερη εκδοχή, αν θέλουμε τη μύτη μας εκτεθειμένη είτε γιατί δεν αναπνέουμε ικανοποιητικά είτε γιατί φοράμε γυαλιά -η μπαντάνα όταν καλύπτει τη μύτη θολώνει τα γυαλιά- τότε μαζεύουμε το ύφασμα της περιοχής της μύτης μισό περίπου δάχτυλο χαμηλότερα από τα ρουθούνια. Για να μη φεύγει η μπαντάνα από τα αυτιά και τα μάγουλα, το "μυστικό" είναι ότι πρώτα τη σηκώσαμε πολύ ψηλά και μετά αποκαλύψαμε τα σημεία που μας ενδιαφέρουν.
Ο τρόπος "Κασκόλ", αντί για γυαλιά ηλίου σε έντονες αντανακλάσεις το χειμώνα:
Απλά σηκώνουμε τη λεπτή μπαντάνα λαιμού μέχρι και το κούτελο καλύπτοντας τα μάτια, και βλέπουμε μέσα από το ύφασμα όταν δεν έχουμε κατάλληλα γυαλιά. Για τον ήλιο και τις αντανακλάσεις το καλοκαίρι, ή σε κάποια θερμά υπήνεμα σε αλπικά πεδία, θα δούμε στον τρόπο "Ερήμου" πιο κάτω.
Σημείωση: Δεν γνωρίζω αν, αντί των ειδικών γυαλιών, ο τρόπος αυτός είναι επιστημονικά σωστός για τα μάτια στις έντονες αντανακλάσεις, χρησιμοποιείται όμως όταν δεν έχουμε τα κατάλληλα μέσα, και "δουλεύει".
Τρόπος "Μπαλακλάβα"
Τα έχει όλα, αλλά υπόψη ότι είναι εφαρμογή που ζεσταίνει. Καλύπτει όλο το κεφάλι, ενδεχομένως και τα μάτια αν το απαιτεί η περίσταση.
- Aπό τη θέση του λαιμού, ανεβάζουμε το πάνω άνοιγμα της μπαντάνας καλύπτοντας εντελώς όλο το κεφάλι και το πρόσωπο.
- Μετά, το άνοιγμα της μπαντάνας που είναι στην κορυφή του κεφαλιού το φέρνουμε μπροστά στο πρόσωπο.
- Στη συνέχεια πιάνουμε αυτό το άνοιγμα, στο σημείο που αντιστοιχεί στο σαγόνι μας, και το διπλώνουμε προς τα μέσα με μια οριζόντια τσάκιση από το ένα αυτί μέχρι το άλλο.
- Με τα δύο μας χέρια κρατάμε την τσάκιση του διπλώματος που κάναμε, που πιάνει από το ένα αυτί μέχρι το άλλο, και τη φέρνουμε προς τα πάνω μέχρι να καλυφθεί το πάνω χείλος ή και η μύτη μας.
Τρόπος "Τσεμπέρι"
Βολεύει αυτές ή αυτούς που έχουν κότσο ή μακριά μαλλιά. Δεν παρέχει μεγάλη κάλυψη. Κατάλληλος τρόπος φορέματος για χαμηλές θερμοκρασίες με χαμηλής έντασης ανέμους.
- Πριν φορέσουμε την μπαντάνα λαιμού, διπλώνουμε τον μισό "σωλήνα" μέσα στον άλλο μισό. Με άλλα λόγια, μαζεύουμε την μπαντάνα ώστε ο σωλήνας της να έχει το μισό μήκος.
- Έτσι όπως είναι τώρα η μπαντάνα, διπλωμένη, αρχικά τη φοράμε καπέλο σαν κορδέλα.
- Ρίχνουμε το πάνω άνοιγμα της προς τα πίσω, και περνάμε μέσα από αυτό τα μαλλιά μας.
Ένας ακόμη καλύτερος, που προστατεύει καλύτερα τα μαλλιά, και τις κομμώσεις γενικότερα, είναι ο τρόπος "Μπαντάνα", στο τέλος.
Τρόπος "Ερήμου"
Αυτός ο τρόπος (Sahariane) και ο τρόπος "Μπαντάνα" (Do Rag), παρακάτω, συγχέονται συχνά μεταξύ τους. Το μπέρδεμα ξεκίνησε στο εξωτερικό, και φυσικά έφτασε και σε εμάς, έτσι θα ακούσετε πολλές φορές τον έναν τρόπο να αναφέρεται με το όνομα του άλλου.
Ο τρόπος Ερήμου (ή Σαχάρας) είναι ο πιο απλός τρόπος φορέματος σαν κάλυμμα του κεφαλιού, και είναι ο καλύτερος για το καλοκαίρι ή σε θερμές περιοχές, όμως με χαμηλής έντασης ανέμους ή άπνοια.
Απλά φοράμε καπέλο τον σωλήνα της μπαντάνας, προς τα κάτω μέχρι το σημείο που θέλουμε, αφήνοντας την υπόλοιπη να πέφτει ελεύθερα πίσω.
Τα πλεονεκτήματα του είναι ότι ο θερμός αέρας διαφεύγει ευκολότερα, και ταυτόχρονα έτσι περισσεύει πολύ ύφασμα που κρέμεται πάνω στο σβέρκο προστατεύοντας τον από τον ήλιο. Το μειονέκτημα είναι ότι αυτή η ελεύθερη άκρη πίσω ανεμίζει πέρα δώθε, και ανάλογα τον άνεμο ενοχλεί στο πρόσωπο έως και το μαστιγώνει. Το οποίο μπορεί να γίνει και επικίνδυνο, εμποδίζοντας τυχαία την ορατότητα σε δύσκολα ορειβατικά περάσματα ή στην οδήγηση ποδηλάτων και μηχανών.
Ο τρόπος "Ερήμου", αντί για γυαλιά ηλίου σε έντονες αντανακλάσεις το καλοκαίρι ή σε κάποια θερμά υπήνεμα σε αλπικά πεδία:
Απλά κατεβάζουμε τη λεπτή μπαντάνα καλύπτοντας και τα μάτια, και βλέπουμε μέσα από το ύφασμα όταν δεν έχουμε κατάλληλα γυαλιά. Για τον ήλιο και τις αντανακλάσεις το χειμώνα, ή γενικά σε χαμηλές θερμοκρασίες, βλέπε στον τρόπο "Κασκόλ" πιο πάνω.
Σημείωση: Δεν γνωρίζω αν, αντί των ειδικών γυαλιών, ο τρόπος αυτός είναι επιστημονικά σωστός για τα μάτια στις έντονες αντανακλάσεις, χρησιμοποιείται όμως όταν δεν έχουμε τα κατάλληλα μέσα, και "δουλεύει".
Τρόπος "Μπαντάνα"
Αυτός ο τρόπος και ο τρόπος "Ερήμου", παραπάνω, συγχέονται συχνά. Ο
τρόπος "Μπαντάνα", όταν δεν μας απασχολούν ειδικότερες συνθήκες, πχ πολύ
υψηλή θερμοκρασία περιβάλλοντος σε κάποια σωματική δραστηριότητα, είναι
ο καλύτερος όλων όσον αφορά τις εφαρμογές της μπαντάνας σαν σκουφί ή
καπέλο.
Προστατεύει τα μαλλιά και το κεφάλι τέλεια. Είναι άψογος στον άνεμο,
παρουσιάζοντας μικρή αντίσταση. Ενώ φαίνεται περίπλοκος, φοριέται με
μια απλή κίνηση και αφαιρείται επίσης απλά. Μπορεί επίσης να φορεθεί σαν
εσωτερικό σκουφάκι μέσα από κράνος ή κάσκα - το ίδιο και ο "Ερήμου".
Όπως στον "Ερήμου" περισσεύει και σε αυτόν τον τρόπο ένα κομμάτι της
μπαντάνας που καλύπτει το σβέρκο, εδώ λιγότερο, με επιπλέον θετικό
στοιχείο ότι δεν ανεμίζει.
- Γυρίζουμε ανάποδα τον "σωλήνα" της μπαντάνας, δηλαδή γυρίζουμε το μέσα έξω.
- Απλώνουμε ελεύθερα την μπαντάνα απλά πάνω στο κεφάλι μας σαν
πετσέτα, με την άκρη του ενός ανοίγματος να είναι στα φρύδια μας και το
άλλο να πέφτει πίσω στο σβέρκο.
- Βάζουμε τη μια μας παλάμη μέσα στο εμπρός άνοιγμα, με τη βάση της παλάμης να πιέζει σταθερά το ύφασμα πάνω στο κούτελο μας.
- Με το άλλο χέρι πιάνουμε πάλι την περιφέρεια του ίδιου
ανοίγματος, αλλά τώρα στο σημείο που αυτή περνάει πάνω από το χέρι στο
κούτελο μας, και την τραβάμε μέχρι πίσω ώστε να αγκαλιάσει το κεφάλι μας
φτιάχνοντας έτσι σκουφάκι. Συμπληρώνουμε με διάφορες διευθετήσεις, πχ
τα αυτιά μέσα ή έξω, ανάλογα το προσωπικό μας στυλ ή τις συνθήκες.
- Για να βγάλουμε την μπαντάνα, κάνουμε την ίδια απλή κίνηση με την ανάποδη σειρά.
Ο τρόπος "Μπαντάνα", επιτρέπει επίσης την παραλλαγή κάλυψης των
ματιών όταν δεν έχουμε γυαλιά ηλίου σε έντονες αντανακλάσεις (βλ πιο
πάνω, τρόπος "Ερήμου").